Kenevirde hem üretim hem verimlilik artıyor

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarıyla gündeme gelen kenevirde hem üretimi hem de verimliliği artırmak için Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen çalışmalar meyvesini veriyor. Kenevir tohumu üretimi geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 700 artarak, 20 tondan 159 tona ulaşırken son 5 yılda üretimin 53 katına çıkması dikkati çekti.

AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği bilgiye göre, ülkede kenevir üretimi ve bu alanda yürütülen çalışmalar son dönemde artış gösterdi.

Yağlı tohumlar arasında yer alan kenevir tohumunda üretim geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yaklaşık yüzde 700 arttı ve 20 tondan 159 tona ulaştı.

Söz konusu üretim 2018’de 3 ton seviyesindeydi. Böylece kenevir tohumu üretimi son 5 yılda 53 katına yükselmiş oldu.

Kenevir lif üretimi bu dönemde dalgalı bir seyir izledi. 2018’de 7 ton olan üretim 2019’da 19 ton, 2020’de 9 ton, 2021’de 21 ton olarak hesaplandı. Geçen yıl ise kenevir lifi üretimi bir önceki yıla göre yüzde 47,6 artışla 31 tona çıktı.

Hem tohum hem de lif olarak kenevir ekili alanlarda da artış yaşandı.

2018’de 55 dekar olan kenevir lifi ekili alan geçen yıl 365 dekara yükseldi. Kenevir tohumu ekili alan da bu dönemde 59 dekardan 1963’e dekara çıktı.

İlaçtan tekstile kadar projeler geliştiriliyor

Kenevir üretiminin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Bu alanda bir çalışmanın içine giriyoruz, yeniden bunu üreteceğiz.” açıklamalarının ardından artması dikkati çekti. Tarım ve Orman Bakanlığı koordinesinde kenevir alanlarına yönelik çalışmalar yoğunlaştı. İlgili kurum ve kuruluşlar da yeni projelere odaklandı.

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) kontrolünde ilaç etken maddesi için kenevir üretilmesi ve işlenmesi için çalışma başlatıldı.

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM), üniversite ve özel sektör işbirliğinde AR-GE Destek Programı kapsamında proje yürütülüyor. Bu kapsamda, sulama sistem ve drenaj malzemelerinde kullanılmak üzere, keten, kenevir ve ısırgan otu liflerinin takviye elemanı olarak kullanıldığı termoset ve termoplastik matrisli polimerik kompozit malzemeler üretilmesi için çalışmalar devam ediyor.

Geçen yıl, keten, kenevir ve ısırgan lifleri öğütülerek plastik enjeksiyon makinesi ile termoplastik kompozit test numunelerinin üretimi yapıldı.

TAGEM, TÜBİTAK ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi işbirliğiyle “tetrahydrocannabinol (THC)” oranı düşük çeşit geliştirme projesi başlatılmıştı. Proje kapsamında kenevir ıslah çalışmaları sonucu geliştirilen “Narlı” ve “Vezir” adlı iki yeni tohum çeşidi 2021’de tescillendi. Halen lif oranı yüksek kenevir üretimi için yeni çalışma gerçekleştiriliyor.

Özellikle tekstil ve otomotiv sektörlerinde kenevirden daha fazla yararlanılarak ürünlerin üretilmesi için özel sektörde de çalışmalar yürütülüyor.

Son 5 yılda kenevir ekili alan ve üretim verileri şöyle: